Vandalizm

Əvvəli...

Azərbaycan Respublikası Laçın rayonu

     Maddi-mədəni irsi

   Laçın rayonunun ərazisində 300-ə yaxın tarixi, mədəniyyət və memarlır abidələri, onlarla kurqan, qala tipli arxeologiya baxımından faydalı olan abidələr, çoxlu sayda qəbirüstü abidələr, stellalar, at, qoç fiqurları, süjetli daşlar qorunub saxlanmışdır.

    Bu ərazidə olan abidələrin əksəriyyəti Qafqaz Albaniyası dövrünün yadigarlarıdır. Laçında olan Qafqaz Albaniyası dövrü abidələrinin bir çoxu bizim eranın xristianlıqdan əvvəlki dövrünə aiddir.

    Bu yerlərin mürəkkəb relyefi, sərt iqlimi bir çox çay keçidlərində, yolların keçilməz hissələrində körpülərin inşasına səbəb olmuşdur. Onlar əsasən bir tağlı və yaxud iki tağlı körpülərdir.

    Mədəniyyət, təhsil və səhiyyə müəssisələrində, Laçın rayonda 1 ədəd avtovağzal, 82 avtobus dayanacağı, 2130 km uzunluğunda avtomobil yolları, 92 ədəd körpü, 1187 km uzunluğunda su kəməri, 33 su anbarı, cəmaşırxana, 15 km uzunluğunda mərkəzi kanalizasiya, 20 km uzunluğunda istilik şəbəkəsi, 14 hamam, 8 ədəd yanacaq doldurma stansiyası, 2636 km uzunluğunda elektrik hava xətləri, 498 km uzunluğunda qaz kəməri, 10200 km uzunluğunda radio-telefon kommunikasiya xətləri, 3 ədəd televiziya stansiyası və ötürücülər,  217 mədəniyyət müəssisəsi, 142 səhiyyə obyekti, 133 idarə və müəssisə, 100 ümumtəhsil məktəbi, 5 məktəbəqədər müəssisə, 5 musiqi məktəbi, 1 internat məktəbi, 1 orta texniki peşə məktəbi, 1 rabitə müəssisəsi və sair mövcud olmuşdur.

    Laçın ərazisində toxuculuq sənəti də inkişaf etmişdi. Burada yundan toxunan at çulu, palaz, kilim, xalça, zili, xurcun, fərməş xüsusi gözəlliyilə seçilib. Təsadüfi deyil ki, dünyada "Qasımuşağı" adı ilə tanınan xalçanın yaranması məhz bu bölgənin adıyla bağlıdır.

Arxeoloji abidələr

Qədim qəbristanlıq, dəmir dövrü, Abdallar kəndi

Kurqan, daş dövrü-Cicimli kəndi

Qız qəbri (kurqan), dəmir dövrü-Cicimli kəndi

Kurqan, tunc dövrü-Ziyirik kəndi

Kurqan, tunc dövrü-Cicimli kəndi

Qədim qəbristanlıq-Cicimli kəndi

Qədim qəbristanlıq-Güləbird kəndi

Qədim qəbristanlıq-Ziyirik kəndi

Qədim qəbristanlıq-Malxələf kəndi

Kurqan dəmir dövrü-Hoçaz kəndi

Kurqan dəmir dövrü-Güləbird kəndi

Qədim qəbristanlıq-Zabux kəndi

Sümüklü qəbristanlığ orta əsrlər-Xallanlı kəndi

Qədim qəbristanlıq-Malıbəy kəndi

Qədim qəbristanlıq-Kosalar kəndi

Qədim qəbristanlıq-Sultanlar kəndi

Kurqan    Zeyvə kəndi

Qədim qəbristanlıq-Hoçaz kəndi

Qədim qəbristanlıq-Varazuğun yaylağı

Qədim qəbristanlıq, orta əsrlər-Bozlu kəndi

Mağara (Bayqara), dqş dövrü-Mirik kəndi

Kurqanlar (Təpələr)-Mirik kəndi

Kalafalıq (yaşayış yeri), daş dövrü-Mirik kəndi

Kurqan (Xaçın yalı)-Bozlu kəndi

Kurqan (Mis yeri)-Quşçu kəndi

Qədim qəbristanlıq-Qaragöl yaylağı

Qədim qəbristanlıq-Hacılar kəndi

Qədim qəbristanlıq, orta əsrlər-Zeyvə kəndi

Araxış qəbristanlığı XVI əsr-Ərikli kəndi

Qədim qəbristanlıq-Göybulaq yaylağı

Vəng qəbristanlığı-Əhmədli kəndi

Qədim qəbristanlıq-Fərəcan kəndi

Kurqan (Xaçın daşı)-Bozlu kəndi

Çoban daş, Cicimli kəndi

Çinarqaya (Çinarqəyə)-Qarıqışlaq kəndi

Çoban daş-Qarıqışlaq kəndi

Qədim qəbristanlıq-Seyidlər kəndi

Qəbristanlıq, orta əsrlər-Məzməzək kəndi

Qədim qəbristanlıq-Pircahan kəndi

Qədim qəbristanlıq-Şəlvə kəndi

Qədim qəbristanlıq-Qorçu kəndi

Qədim qəbristanlıq-Şeylanlı kəndi

Qədim qəbristanlıq-Katos kəndi

Qədim qəbristanlıq-Piçənis kəndi

Daranın dərəsi (kurqanlar)-Quşçu kəndi

Cəddə (kurqanlar)-Quşçu kəndi

Qədim qəbristanlıq-Soyuqbulaq kəndi

Qədim yaşayış məskəni-Mişni kəndi

Qədim yaşayış məskəni-Alxaslı kəndi

Qədim yaşayış məskəni-Hajısamlı kəndi

Qədim yaşayış məskəni-Aşağı Fərəjan kəndi

Qədim yaşayış yeri-Ərikli kəndi

Qədim yaşayış yeri-Şeylanlı kəndi

Qədim yaşayış məskəni-Haştamlı kəndi

Kurqan-Mişni kəndi

Qədim yaşayış məskəni-Sus kəndi

Qədim yaşayış məskəni-Aşağı Fərəcan

Xan qəristanlığı-Riçənis kəndi

Dekorativ–tətbiqi xalq sənət nümunələri (daş-heykəltəraşlıq nümunələri)

Daş qutu, dəmir dövrü-Abdallar kəndi

Daş at fiquru orta əsr-Zabux kəndi

Daş qoç fiquru orta əsr-Zabux kəndi

Süjetli daş orta əsr-Xallanlı kəndi

Daş at fiquru orta əsr-Xallanlı kəndi

Daş qoç fiquru orta əsr-Xallanlı kəndi

Daş oyma orta əsr-Xallanlı kəndi

Daş at fiquru XVI əsr-Malıbəy kəndi

Daş qoç fiquru XVIəsr-Malıbəy kəndi

Daş oyma dəmir dövrü-Malıbəy kəndi

Süjetli daş    orta əsr    Malıbəy kəndi

Stella, Kosalar kəndi

Daş at fiquru orta əsr-Sultanlar kəndi

Daş qoç fiquru orta əsr-Sultanlar kəndi

Daş oyma orta əsr-Sultanlar kəndi

Daş qutu-Hacılar kəndi

Süjetli daş fiqur-Varazuğun yaylağı

Süjet xarakterli oyma-Varazuğun yaylağı

Süjet xarakterli oyma orta əsr-Zeyvə kəndi

Süjetli daş fiqur-Malıbəy kəndi

Daş at fiquru orta əsr-Bozlu kəndi

Daş qoç fiquru orta əsr-Bozlu kəndi

Süjet xarakterli oyma-Mirik dərəsi

Süjetli daş fiqur-Mirik dərəsi

Daş at fiquru XVII əsr-Güləbird kəndi

Daş qoç fiquru XVII əsr-Güləbird kəndi

Süjet xarakterli oymab XVII əsr-Güləbird kəndi

Daş at fiquru-Cicimli kəndi

Daş qoç fiquru-Cicimli kəndi

Daş at fiquru-Malxələf kəndi

Daş qoç fiquru-Malxələf kəndi

Süjet xarakterli oyma-Malxələf kəndi

Daş at fiquru-Fərəcan k

Daş qoç qiquru-Fərəcan k

Daş at fiquru-Seyidlər kəndi

Daş qoç fiquru-Seyidlər kəndi

Daş at fiquru-Pircahan kəndi

Daş qoç fiquru-Pircahan kə

Daş sənduqələr-Biçənis kən

At-qoç fiqurları-Alxaslı kəndi

Süjetli daşlar-Mişni kəndi

Daş sənduqə-Quşçu kəndi

Süjetli daşlar-Sadınlar kəndi

At-qoç fiqurları-Sonasar kəndi

Süjet xarakterli oyma-Minkənd kəndi

Süjet xarakterli oyma-Sonasar kəndi

Süjet xarakterli oyma-Mişni kəndi

Süjet xarakterli oyma-Alxaslı kəndi

Daş kitabə-Sonasar kəndi

Süjetli daşlar-Şəlvə kəndi

Süjet xarakterli oyma-Haştamlı kəndi

İkinci dünya müharibəsində həlak olmuş həmvətənlərimizin xatirə abidəsi 1970-ci il-Laçın şəhəri

Ana və uşaq heykəli 1975-ci il-Laçın şəhəri

Sovet İttifaqı qəhrəmanı Əvəz Verdiyevin heykəli 1970-ci il-Laçın şəhəri

N.Nərimanovun heykəli 1978-ci il-Laçın şəhəri

Sağıcı qız heykəli-Laçın şəhəri

Çoban heykəli-Laçın şəhəri

Sarı Aşığın xatirə kompleksi-Güləbird kəndi

Park (şəhərin başı adlanan yerdə)-Laçın şəhəri

O.Musayevin xatirə abidəsi-Əhmədli kəndi

Muzeylər

Tarix-diyarşünaslıq muzeyi 5000 eksponat-Laçın şəhəri.

Dövlət Rəsm Qalereyası 50 eksponat-Laçın şəhəri.

Sarı Aşığın xatirə muzeyi 500 eksponat-Güləbird kəndi.

Muzey 250 eksponat-Mişni kəndi.

   Yazıda, Dövlət Statistika Komitəsinin məlumatları, wikipedia Qarabağ, erməni vandalizmi, anl.az və lachin-ih.gov.az internet səhifələrindən istifadə edilmişdir.

K.Ələkbərli
Baş redaktor